PIERWSZA POMOC- warto wiedzieć

zabiegi resuscytacyjne

PIERWSZA POMOC to proste natychmiastowe czynności wykonywane w celu ratowania osoby w stanie nagłego zagrożenia życia lub zdrowotnego, przeprowadzane przez osobę znajdującą się w miejscu zdarzenia, z wykorzystaniem wyrobów medycznych, produktów leczniczych i wezwaniem służb medycznych.

UDZIELENIE PIERWSZEJ POMOCY POSZKODOWANEMU JEST OBOWIĄZKIEM KAZDEGO UCZESTNIKA, ŚWIADKA CZY SPRAWCY ZDARZENIA.
Akty prawne, w których zawarte są regulacje dotyczące zaniechania udzielenia pierwszej pomocy znajdują się w Ustawie z dnia 6 czerwca 19997 roku Kodeks Karny, Ustawie z dn, 23 kwietnia 1964r. Kodeks Cywilny i Ustawie z dn. 20 maja 1971 r. Kodeks Wykroczeń.

Czynności pierwszej pomocy

1. ocena wstępna poszkodowanego (ocenia podstawowych funkcji życiowych)
- ocena stanu świadomości
- ocena obecności prawidłowego oddechu
2. wezwanie służb ratunkowych
3. wstępne badanie urazowe poszkodowanego
4. likwidacja stanów bezpośredniego zagrożenia
5. szczegółowe badanie poszkodowanego
6. zaopatrzenie obrażeń ciała
7. ułożenie poszkodowanego w pozycji bezpiecznej

Głównym celem tych czynności jest identyfikacja stanów bezpośredniego zagrożenia życia.
„Ratownik myślący – ratownik bezpieczny”



OCENA STANU ŚWIADOMOŚCI


 Powszechnie stosowaną metodą sprawdzenia przytomności (lub jej braku) jest kombinacja komendy głosowej oraz bodźca mechanicznego (dotyku). Komenda głosowa to nic innego jak wałkowane miliony razy: „Otwórz oczy, co ci jest?”. Rzecz jasna dobieramy formułkę pytań do odpowiedniej sytuacji i pamiętamy o zachowaniu odpowiednim oddaleniu. Na podstawie informacji uzyskanych w czasie wywiadu możemy zapobiegać następstwom urazu, eliminować rozwój obrażeń.

Na podstawie rozmowy możemy ocenić stan świadomości ofiary. Bełkotliwa mowa, „gadanie” od rzeczy są dla nas  sygnałem informującym o szoku, wstrząsie. Jeśli chodzi o dotyk... Trzeba uważać.  Najpopularniejszą metodą jest potrząsanie za barki. Jednak, jeśli doszło do urazu właśnie w tym miejscu to:
          - powodujemy niepotrzebne cierpienie poszkodowanego
          - W przykry dla nas sposób zostaniemy poinformowani o urazie. Tak więc uważajmy i nie trzęśmy ratowanymi, wystarczy poklepać po ramieniu, lekko uszczypnąć w płatek ucha i powtórzyć pytania.

Ocena czynności życiowych  (ABC) ABC to najłatwiejszy (bo najprostszy) schemat oceny funkcji życiowych.  Opiera się na 3 punktach:- A – Airways – drogi oddechowe- B – Breathing – oddech- C – Circulation – krążenie   A – Sprawdzamy drożność górnych dróg oddechowych. Otwierając usta, zaglądamy do wnętrza jamy ustnej w celu ustalenia czy znajdują się w niej ciała obce takie jak : pokarm, guma do żucia, wymiociny, krew, sztuczna szczęka czy inne substancje. Jeśli tak należy odchylić głowę w stronę przeciwną do naszej (nie chcemy mieć przecież obiadu poszkodowanego na spodniach?) i usunąć ciało obce z jamy ustnej. Warto przy tym pamiętać o zabezpieczeniu się przed zaciśnięciem zębów poszkodowanego na naszych palcach. Wkładanie przedmiotów między zęby nie ma sensu, gdyż utrudni nam to eliminację ciał obcych z górnych dróg oddechowych. Najlepszą metodą (subiektywnie) jest blokowanie żuchwy przy pomocy kciuka. Wciskamy palec w policzek poszkodowanego tak, aby znalazł się pomiędzy górną a dolną szczękę. Po zakończeniu oczyszczania jamy ustnej należy przystąpić do udrożnienia górnych dróg oddechowych po przez zastosowanie tzw. postawy węszącej. Mam nadzieję, że sama nazwa sugeruje jak wygląda i jak ją zastosować. Odstępstwem od tej metody jest podejrzenie uszkodzenia kręgosłupa na odcinku szyjnym. Należy wtedy zastosować rękoczyn Esmarcka. Polega on na nałożeniu zębów żuchwy na zęby szczęki.  B – Przy sprawdzeniu oddechu należy zastosować kolejny schemat: widzę, słyszę, czuję.Widzę  ruchy klatki piersiowej świadczące o oddychaniu. Słyszę odgłos wydychanego i wdychanego powietrza. Czuję podmuchy wydychanego powietrza. Klękamy przy poszkodowanym, pochylamy się nad nim, przybliżamy ucho do ust i nosa pacjenta. Sprawdzenie oddechu powinno trwać DOKŁADNIE 10 sek. Dodatkowo możemy położyć rękę na klatce piersiowej pacjenta by wyczuć ruchy oddechowe. Jeśli stwierdzimy brak ww. czynności oddechowych mamy do czynienia z bezdechem. Jest to stan zagrożenia życia. Mamy wtedy ok. 4½ minuty by przywrócić oddech. Przystępujemy do RKO. Według najnowszych wytycznych Europejskiej Rady Resuscytacji (ERC) najważniejszą czynnością wykonywaną podczas resuscytacji krążeniowo – oddechowej są uciski klatki piersiowej. Oddechy u poszkodowanego powinny zostać wykonane jednak naszym głównym celem jest utrzymanie krążenia!   C – Brak krążenia jest równoznaczny z zatrzymaniem oddychania (ale brak oddechu nie jest równoznaczny z ustaniem krążenia – jednak bez oddechu krążenie szybko zanika). Stwierdzenie zatrzymania lub nie akcji serca możemy dokonać przy pomocy badania tętna na dużych tętnicach (na wysokości tzw. Jabłka Adama ok. 2 cm od niego w zagłębieniu)lub  tętnicy udowej – w pachwinach (u niemowląt, dzieci).  U osób nieprzytomnych nie dokonuje się pomiarów tętna na tętnicach obwodowych – nadgarstki czy stopy (możliwość wystąpienia centralizacji krążenia czego skutkiem może być stwierdzenie braku tętna w czasie badania). Gdy stwierdzamy brak oddechu u poszkodowanego natychmiast przystępujemy do Resuscytacji.       Reanimacje ograniczoną wyłącznie do uciśnięć klatki piersiowej możesz prowadzić w następujących sytuacjach: Jeżeli nie jesteś w stanie lub nie chcesz wykonywać oddechów ratowniczych, zastosuj uciśnięcia klatki piersiowej. Jeżeli stosujesz wyłącznie uciśnięcia klatki piersiowej, wykonuj je bez przerwy, z częstotliwością 100 uciśnięć /min, Przerwij swoje działanie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wtedy, jeżeli zacznie on prawidłowo oddychać. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji.   Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości czy oddech jest prawidłowy, działaj tak, jakby był nieprawidłowy.   Jeżeli oddech jest prawidłowy: ułóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej, wyślij kogoś lub sam udaj się po pomoc (wezwij pogotowie), regularnie oceniaj oddech.   Jeżeli oddech nie jest prawidłowy: wyślij kogoś po pomoc, a jeżeli jesteś sam, zostaw poszkodowanego i wezwij pogotowie, wróć i rozpocznij uciskanie klatki piersiowej zgodnie z poniższym opisem: º uklęknij obok poszkodowanego, º ułóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki piersiowej poszkodowanego, º ułóż nadgarstek drugiej ręki na już położonym, º spleć palce obu dłoni i upewnij się, że nie będziesz wywierać nacisku na żebra poszkodowanego; nie uciskaj nadbrzusza ani dolnego końca mostka, º pochyl się nad poszkodowanym, wyprostowane ramiona ustaw prostopadle do mostka i uciskaj na głębokość 4-5 cm, º po każdym uciśnięciu zwolnij nacisk na klatkę piersiową, nie odrywając dłoni od mostka. Powtarzaj uciśnięcia z częstotliwością 100/min (nieco mniej niż 2 uciśnięcia/s), º okres uciskania i zwalniania nacisku (relaksacji) mostka powinien być taki sam. Połącz uciskanie klatki piersiowej z oddechami ratowniczymi: po wykonaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej udrożnij drogi oddechowe, odginając głowę i unosząc żuchwę, zaciśnij skrzydełka nosa, używając palca wskazującego i kciuka ręki umieszczonej na czole poszkodowanego, pozostaw usta delikatnie otwarte, jednocześnie utrzymując uniesienie żuchwy, weź normalny wdech i obejmij szczelnie usta poszkodowanego swoimi ustami, upewniając się, że nie ma przecieku powietrza, wdmuchuj powoli powietrze do ust poszkodowanego przez około 1 sekundę (tak jak przy normalnym oddychaniu), obserwując jednocześnie czy klatka piersiowa się unosi taki oddech ratowniczy jest efektywny, utrzymując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy, odsuń swoje usta od ust poszkodowanego i obserwuj czy podczas wydechu opada jego klatka piersiowa, jeszcze raz nabierz powietrza i wdmuchnij do ust poszkodowanego, dążąc do wykonania dwóch skutecznych oddechów ratowniczych; następnie ponownie ułóż ręce w prawidłowej pozycji na mostku i wykonaj kolejnych 30 uciśnięć klatki piersiowej, kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze w stosunku 30 : 2, przerwij swoje działanie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wtedy, gdy zacznie on prawidłowo oddychać. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji. Jeżeli wykonany pierwszy oddech ratowniczy nie powoduje uniesienia się klatki piersiowej jak przy normalnym oddychaniu, wykonaj następujące czynności sprawdź jamę ustną poszkodowanego i usuń widoczne ciała obce, sprawdź, czy odgięcie głowy i uniesienie żuchwy są poprawnie wykonane, wykonaj nie więcej niż 2 próby wentylacji za każdym razem, zanim podejmiesz ponownie uciskanie klatki piersiowej. Jeżeli na miejscu zdarzenia jest więcej niż jeden ratownik, ratownicy powinni się zmieniać podczas prowadzenia reanimacji co 1-2 minuty, aby zapobiec zmęczeniu. Należy zminimalizować przerwy w resuscytacji podczas zmian. Kontynuuj resuscytację do czasu gdy: przybędą wykwalifikowane służby medyczne i przejmą działania, poszkodowany zacznie prawidłowo oddychać, ulegniesz wyczerpaniu.

.