KARMIENIE PRZEZ PRZETOKĘ

KARMIENIE PRZEZ ZGŁĘBNIK- TO PODAWANIE PRZYGOTOWANEGO POKARMU PŁYNNEGO LUB PÓŁPŁYNNEGO ZA POMOCĄ ZGŁEBNIKA WPROWADZONEGO DO ŻOŁADKA I JELITA CIENKIEGO.

Zgłębnik- sonda-to giętkie lub sztywne przewody wprowadzone do wnętrza organizmu.

Cel: dostarczenie niezbędnych do zachowania procesów życiowych składników pokarmowych.

Okres założenia: PCV: 7-10 dni, poliuretanowe 6-8 tygodni.

Powikłania:

1. mechaniczne:

1. wysychanie i pękanie błony śluzowej jamy nosowej, gardła, jamy ustnej
2. wysychanie jamy nosowej, gardła, uszu

*skutek braku wydzielania śliny

3. przerwanie ciągłości szwów pooperacyjnych przełyku
4. uszkodzenie naczyń krwionośnych- żylaków przełyku
5. przedziurawienie przełyku , np. przy obecności uchyłków, zwężeń przełyku
6. powstawanie nadżerek, odleżyn wzdłuż przebiegu zgłębnika w jamie nosowej

*z powodu użycia zbyt grubego zgłębnika

7. zapalenie przełyku (przy wymiotach, pacjent w ciężkim stanie)
8. zapętlenie zgłębnika (zbyt cienki zgłębnik)
9. zatkanie zgłębnika (podawanie zbyt gęstego pokarmu lub niewystarczające przepłukiwanie)
10. wprowadzenie zgłębnika do dróg oddechowych
11. przypadkowe usunięcie przez pacjenta

2. metaboliczne powstają na skutek podawania pożywienia i płynów nieprawidłowej jakości i ilości

1. przewodnienie
2. odwodnienie

*nieprawidłowa podaż wody i/lub sodu w pokarmie

3. hipoglikemia (w cukrzycy)
4. zaburzenia składu minerałów, witamin, i innych składników pokarmowych
5. biegunki, wzdęcia, wymioty w wyniku nietolerancji podawanych posiłków

3. powikłania septyczne

1. zakażenie posiłku- na skutek rozwoju flory chorobotwórczej jako wynik nieprawidłowego przechowywania, przygotowywania i przechowywania posiłku, nieprzestrzeganie zasad aseptyki
2. zachłystowe zapalenie płuc w wyniku przedostania się treści żołądkowej do układu oddechowego.

KARMIENIE PRZEZ PRZETOKĘ

Przetoka odżywcza- wytworzone w warunkach chirurgicznych sztuczne połączenie np. żołądka lub jelita cienkiego z otworem w ścianie jamy brzusznej.

Rodzaje:

1. faryngostomia- przetoka gardła
2. ezofagostomia- przełyku
3. gastrostomia- endoskopowa przetoka żołądka, mikrogastrostomia- za pomocą cienkiego cewnika – PEG
4. duodenostomia- przetoka dwunastnicy
5. jejunostomia/mikrojejunostomia- przetoka jelita cienkiego /za pomocą cienkiego cewnika
6. przetoki złożone- np. obarczająca gastrostomia i odżywcza jejunostomia

Wskazania do gastrostomii:

1. nowotwory, oparzenia jamy ustnej, przełyku, krtani
2. guzy głowy i szyi
3. zaburzenia motoryki krtani i przełyku
4. urazy czaszkowo-mózgowe z długotrwałą utratą przytomności
5. choroby układu nerwowego przebiegające z zaburzeniami w połykaniu pokarmów np. anoreksja.

Mikrojejeunostomia:

Wykonana pomiędzy jelitem czczym a powłokami brzusznymi.

Wskazania:

1. wycięcie przełyku, żołądka, trzustki
2. rozległe urazy wielonarządowe, trzustki, dwunastnicy
3. powikłania pooperacyjne na żołądku i dwunastnicy
4. nowotwory odźwiernika

powikłania przetok:

1. Mechaniczne: zatkanie, pęknięcie przemieszczenie cewnika
2. Miejscowe: miejscowe zapalenie tkanek, przeciek wewnątrzotrzewnowy, przedziurawienie narządu, martwica jelit, niedrożność jelit.
3. Ogólnoustrojowe: zakażenie, biegunki, wzdęcia, wymioty, bóle brzucha, powikłania metaboliczne.

Sposób podawania: bolus, wlew ciągły, pompa perystaltyczna..

Szybkość podawania: żołądek (bolus 20-30 ml/min, wlew 40-150 ml/h), dwunastnica, jelito ---wlew 25-120 ml/min.

Sposób przygotowania płynu: dostosowana papka przygotowana w kuchni lub diety przygotowane fabrycznie, np. Nutrison, Peptisorb.

Zasady:

1. pozycja siedząca lub połsiedząca (zapobiegamy aspiracji do dróg oddechowych)
2. ogrzanie pokarmu do temperatury pokojowej lub ciała
3. w żywieniu 6-8 godzinna przerwa (pomiędzy godzinami 24.00- 6.00)
4. zasłonięcie pacjenta parawanem
5. zazwyczaj przed podaniem pokarmu oceniamy ilość zalegającego pokarmu- gdy więcej niż 200 ml- nie podajemy pokarmu.
6. przepłukanie rurki przed i po karmieniu, przy wlewie kroplowym co 3 h
7. umocowanie rurki gastrostomijnej tak, by zapobiegać odleżynom i stanom zapalnym (2 razy dziennie skórę obmywamy wodą z mydłem lub częściej, gdy są powikłania częściej, starannie osuszyć, zaopatrzyć warstwą maści ochronnej (cynkowa, witaminowa) oraz gazikiem
8. Zamknięciem zewnętrznego końca rurki zaciskiem lub zatyczką, aby zapobiec wyciekaniu.

STRUKTURA CZYNNOŚCI

1. Czynności przygotowawcze

1. Przygotowanie opiekuna:

1. higieniczne mycie rąk
2. zapoznanie się ze zleceniami lekarskimi (rodzaj pokarmu, jego ilość, szybkość podawania)
3. Kontrola zalegającej ilości pokarmu (podać 200ml wody, po 1-2 h odciągnąć zalegającą treść)

2. Przygotowanie materiału, sprzętu, otoczenia;

1. Przygotowanie zestawu:

1. rękawiczki
2. pojemnik z pożywieniem
3. strzykawka 100ml (pompa infuzyjna, przyrząd do wlewu grawitacyjnego)
4. pojemnik z wodą do przepłukania
5. pojemnik z wodą do przemycia okolicy przetoki, mydło, gaza, maść ochronna
6. ręcznik jednorazowy (lignina)
7. miska nerkowata

2. Przygotowanie pożywienia: odmierzyć zleconą ilość posiłku, ogrzać do 30 st. C np. w pojemniku z ciepłą wodą.
3. Osłonięcie lóżka parawanem

3. Przygotowanie pacjenta:

1. uzyskanie zgody pacjenta na wykonanie zabiegu.
2. poinformowanie chorego o celu i przebiegu zabiegu.
3. zapewnienie pozycji wysokiej lub półwysokiej.

2. Czynności właściwe:

1. założyć rękawiczki
2. zabezpieczenie bielizny osobistej i pościelowej ręcznikiem
3. zdjecie opatrunku z rurki
4. sprawdzenie temperatury pokarmu.
5. Napełnienie pokarmem strzykawki (lub specjalnego worka zawieszonego na statywie, butelki)
6. Podanie pokarmu.
7. przepłukanie rurki
8. Umycie rurki oraz cewnika przylegającego do przetoki
9. Dokładne osuszenie, nałożenie maści witaminowej
10. zabezpieczenie cewnika opatrunkiem z gazy
11. pacjent pozostaje na 30min-1 h w pozycji połwysokiej lub wysokiej.

3. Czynności końcowe:

1. uporządkowanie materiału, sprzętu, otoczenia.
2. uporządkowanie okrycia pacjenta.
3. higieniczne mycie rąk, odnotowanie w dokumentacji, przekazanie uwag.